Komponent kısıtlarına göre üretilebilecek ve satışı yapılabilecek ürün grubunun fiyatı, adedi ve termini sürekli değişiklik arz etmektedir. Sürekli değişimi yönetebilmek için en güçlü yaklaşımımız şeffaf ve 7/24 iletişime açık kalmaktır.
Aylin MARİNOV Alpplas Endüstriyel Yatırımlar Satın Alma Yöneticisi
Pandemi, kelebek etkisi ile tedarik zincirinin tüm seviyelerine sirayet etti. 2020 Aralık ayından bu yana tüm şiddeti ile devam etmektedir. Etkilerinin 2022 yılı dahil çözümlenemeyeceğini tüm dünya ile birlikte rahatlıkla gözlemleyebiliyoruz. Yarı iletkenlerin talebini karşılamak için yapılan global yatırımların olumlu etkilerini 2023 yılı ilk çeyreğinde bekliyoruz.
2018-2019’da yaşanan alokasyon etkilerinden kurtulamamış elektronik sektörü rejime giremeden ezber bozan pandemi ile karşı karşıya kaldı. Pandemi, her seviyede belirsizlik ve anlık kararlarla yönetilebilir ortamlar sağlamak şeklinde devam etmektedir.
Alpplas’ta, satın alınan komponentlerin yüzde 90’a yakını Uzakdoğu menşeilidir. Bu bağlamda Ekim 2019’da tatilden yeni dönmüş Çin, RMB-USD dengelerini yönetmeye çalışırken; tanımlayamadığı Covid-19 ile karşılaştı. Bizler yılbaşı hazırlığı, sene sonu kapanışları, alokasyonsuz, stok seviyeleri öngörülmüş yeni bir 2020’ye hazırlanırken, pandeminin sert dalgaları ile karşılaştık. Kur etkileri, konteyner krizleri, uçak sevkiyatların durdurulması, sürekli artan navlun oranları, uzayan lojistik ve gümrük süreçleri, malzeme kıtlığı, kar fırtınaları, kuraklık, fabrika yangınları, talep artışları, kapasite kısıtları, finansal olarak süreci yönetemeyen paydaşlarımızın olumsuz ani etkileri, kâğıt krizinden olumsuz etkilenen ambalaj üreticileri dahil olasılıksız dediğimiz her olasılık ivmelenerek devam ediyor.
Dönem iş birliği dönemi, ortak kararlar dönemi. Anlık değişen kısıtları ve öncelikleri tedarik zincirinin tüm seviyelerinde sürekli iletişim halinde kalarak yönetiyoruz.
Kriz ve risk anında müşteri-üretici-tedarikçi çalıştayları yapıyor, tüm şeffaflığı ile kısıtları masaya yatırıyor, etkilerini ve maliyet yansımalarını müzakere ediyoruz. Bu süreçte tedarik zinciri yönetimini ortak kararlar ile yürütüyoruz.
Müşterilerimizin ihtiyaçları ve öncelikleri ana eksenimiz. Komponent kısıtlarına göre üretilebilecek ve satışı yapılabilecek ürün grubunun sürekli fiyatı, adedi ve termini değişiklik arz etmektedir. Sürekli değişimi yönetebilmek için en güçlü yaklaşımımız şeffaf ve 7/24 iletişime açık kalmaktır.
12 haftalık planlarla ilerlerken, günümüzde minimum 54 haftayı masaya yatırıp riski ve yönetim şeklini tanımlamaya çalışmaktayız. Sektörümüzde termin süreleri minimum 26 hafta, maximum 104 hafta şeklinde öngörülmeye devam etmektedir.
Stok seviyelerimizi arttırdık, ancak stok dengesizlikleri süreçleri maliyet anlamında zorlamaktadır.
Distribütör ve broker bağlantılarımızı geliştirdik. İthalat altyapımızı güçlendirdik, ERP’mizde özel entegre modül ile ithalat ve lojistik süreçlerinin gerçekleşen maliyetlerinin ve terminlerinin kontrollü yönetimi desteklenmektedir.
Maliyet artışlarının yönetimi Lojistik maliyetleri RMB ve USD değişimlerinden, konteyner yokluğundan negatif etkilenmektedir. Süreçlerin zarar etmemesi, kontrollü sürdürülebilir olması için tedarikçilerimiz ve müşterilerimizle ekstra maliyetleri anlık, operasyon bazlı paylaşıyoruz.
KKDF ve ek gümrük vergilerinden negatif etkilenmemek için uzun vadeli satın almalar ile yerlileşebiliyoruz. Çin menşeli negatif etkilerden süreçlerimizi arındırma yönünde ilerliyoruz.
Kısa ve uzun vadeli tedarik ve maliyet simülasyonları yapıyoruz Otomotiv sektöründeki düşüşün yaşandığı dönemde beyaz eşya sektöründeki keskin üretim hacim artışları ve bunun yanında komponent kısıtları sarmalında süreçte yeni dengeler oluşturmaya bizleri zorladı. Müşteri ve tedarikçilerimizle kısa ve uzun vadeli tedarik maliyet simülasyonları yapmaktayız.
Pandemi sürecinde satın alma kanallarımızı çoğaltmaya yöneldik, süreçlerimize yeni distribütör ve brokerlar ekledik. Sahtecilikten korunmak için ilgili konsolosluklarda carilerin ticari kayıtlarını sorgulatıyoruz. Rakiplerimizle iş birliği içerisinde zaman zaman stok paylaşımlarına yöneliyoruz.
OEM’lerin iletişime açık kalmaları ve ürün reçetelerindeki muadil komponent konusundaki esneklikeri mühim. Önümüzdeki dönemde de aynen bu trendin devam edeceği inancındayız. Ar-Ge ve kaynak bulma departmanlarının satın alma ile yakın iş birliklerinin sürece ve paydaşlara maliyet ve zaman avantajı sağlamaktadır. OEM’lerin yerlileşme çabalarını gözlemlemekteyiz, Türkiye’miz adına umut vericidir.
YAKIN GELECEĞİN TEDARİK SORUNLARI
Yarı iletkenler dışında, plastik fiyat kısıtlarının, dönemsel kâğıt hammadde kıtlığının, bakır hammaddeli komponentlerde fiyat ve termin kısıtlarının, ayrıca PCB hammaddesinin tekelleşmiş olması tedarik zincirinde dar boğazlar tetiklemeye devam edeceğini gözlemliyoruz.
SİPARİŞLERİN ÖNE ALINMASI İÇİN EK BEDEL ÖDENİYOR
Yönetilemez fiyat yaklaşımları, teyit edilen stokların aniden el değiştirmesi, üretim tarihi eski komponentler gibi majör sorunlar yaşanmaktadır. Çip üreticilerinin son dönem talep ettikleri öne çekim bedelleri ön görülemez maliyet etkilerine sebep olmaktadır. Tüm paydaşlar siparişlerimizin önceliklendirilmesi için ek bedeller ödemektedir.