Ar-Ge imkanları ve/veya kabiliyetleri kısıtlı olsa dahi, KOBİ’ler mevzuattaki siparişe dayalı tasarımı da kapsayan “tasarım projesi” tanımı kapsamında tüm bu faaliyetler sırasında yaptıkları harcamaları vergi muafiyetine konu edebilecek.
ERDEM KAYA
ERDEM KAYA PATENT MARKA & PATENT VEKİLİ
Türkiye, tasarım ve tescil sayısında dünya dördüncüsü WIPO istatistiklerine göre Türkiye’de 2014 yılında toplam 10 bin 251 endüstriyel tasarım başvurusu ile dünyada 5., 2015’te ise 10 bin 133 başvurusu ile dünyada 7. sırada yer almaktadır. Bu başvuruların 8 bininden fazlası Türkiye’de ikamet edenlerce yapılmış, kalanı ise yurtdışından Türkiye’ye giriş yapılmak suretiyle gerçekleştirilmiştir. Yine WIPO istatistiklerine göre Türkiye’de 2014 yılında toplam 9 bin 472, 2015’te ise 10 bin 462 tasarım başvurusu tescil edilmiştir. Buna göre Türkiye, tasarım tescil sayısında 2014 ve 2015 yıllarında dünya dördüncüsü olma başarısını göstermiştir. İstatistiksel olarak bakıldığında bu veriler ülkemizin tasarım açısından yüksek farkındalık ve performansa sahip olduğunu göstermektedir. Ancak bu başvuruların bir kısmının aslında dünyada var olan ürünlere ilişkin olduğu da bilinmektedir. Eski mevzuatta tasarım başvuruları için bir yenilik araştırması da yapılmadığından, bir itiraz gelmemesi durumunda yenilik kriterinden yoksun tasarım başvuruları tescil edilmekteydi. Dolayısıyla tescil istatistikleri de esas açısından tam doğru resmi verdiğini düşünmemekteyim. Diğer taraftan yeni çıkan 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nda tasarım başvurularına yenilik araştırması zorunluluğu geldiğinden, önümüzdeki yıllarda ortaya çıkacak tasarım tescil sayılarının ülkemizin performansını daha da doğru şekilde yansıtacağını düşünmekteyim. Tasarım Merkezi desteği, otomotiv tedarik sanayi açısında ne gibi faydalar getiriyor? Tasarım Merkezi desteğinin KOBİ statüsünde olan ve özellikle siparişe dayalı tasarım gerçekleştiren otomotiv tedarik sanayi için güzel bir imkan olduğunu düşünüyorum. Sonuçta 10 tam zaman eşdeğer tasarım personeline sahip olan bir KOBİ diğer birkaç basit şartı da sağlaması durumunda Tasarım Merkezi olabilecek ve böylelikle 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun sağladığı vergi muafiyetlerinden yararlanabilir hale gelecek. Ar-Ge imkanları ve/veya kabiliyetleri kısıtlı olsa dahi, KOBİ’ler mevzuattaki siparişe dayalı tasarımı da kapsayan “tasarım projesi” tanımı kapsamında tüm bu faaliyetler sırasında yaptıkları harcamaları vergi muafiyetine konu edebilecek. Bununla ilintili olarak, yaptığımız analizler göstermektedir ki bir Tasarım Merkezi firmaya yaptığı tasarım faaliyetlerine ilişkin harcamalarının yüzde 25-35’i arasında vergi muafiyeti sağlamaktadır. Bunu bir örnekle anlatırsak, yılda 1 milyon TL tasarımn geliştirme harcaması yapan bir firma Tasarım Merkezi olması sayesinde ortalama 300 bin TL’lik bir vergi muafiyeti elde edecektir. Yüzde 5’lik bir kâr marjıyla çalıştığını var sayarsak, bu firmanın 300 bin TL’lik bir kâr elde etmek için 6 milyon TL’lik bir satış yapması gerekmektedir. Bu basit analiz göstermektedir ki; düşük kârlarla çalışan otomotiv tedarik sektörü için Tasarım Merkezi olmak ciddi bir avantajı bünyesinde barındırmaktadır.